วัดภูมโนรมย์ หรือ วัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ อยู่ห่างจากตัวเมืองมุกดาหารประมาณ 5 กม. มีเนื้อที่ประมาณ 100 ไร่ อยู่ในเขตพื้นที่ของอุทยานแห่งชาติมุกดาหาร มีพืชพันธ์ไม้หายากหลายชนิด เช่น ต้นช้างน้าว ผัหวาน ที่ในอดีต ชาวบ้านแถบนั้นจะขึ้นภูเก็บผักหวานกัน
อยู่ในเขตอำเภอเมืองมุกดาหาร เป็นภูเขาที่มีความไม่สูงมากนัก มีพืชพันธุ์ไม้หลายชนิดที่หายาก เช่น ต้นช้างน้าว ดอกไม้ประจำจังหวัด ผักหวาน นอกจากนั้นยังเป็นที่ตั้งวัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ เป็นวัดเก่าแก่ มองเห็นทิวทัศน์ของจังหวัดมุกดาหาร แม่น้ำโขง และแขวงสะหวันนะเขต สปป.ลาว ภายในบริเวณวัดมีรอยพระพุทธบาทจำลอง สร้างขึ้นจากหินทราย กว้าง 80 เซนติเมตร ยาว 1.8 เมตร และขณะนี้จังหวัดมุกดาหารยังอยู่ระหว่างการก่อสร้างพระพุทธรูปเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เนื่องในโอกาสมหามงคงเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 เป็นพระพุทธรูปบางมารวิชัย ขนาดหน้าตัก 39.99 เมตร สูง 59.99 เมตร รวมความสูงจากฐานถึงยอดเศียร 84 เมตร โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากรัฐบาล 75 ล้านบาท และเงินบริจากจากพุทธศาสนิกชนทั่วไปอีกจำนวนหนึ่ง
และมีแลนด์มาร์คเพิ่มเติม "องค์พญาศรีมุกดามหามุนีนีลปาลนาคราช" แลนด์มาร์คใหม่ของมุกดาหาร เพิ่งสร้างเสร็จและทำพิธีบวงสรวงไปเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา
วัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ ห่างจากตัวเมืองมุกดาหารไปทางทิศใต้ ประมาณ 5 กิโลเมตร ไปตามเส้นทางมุกดาหาร-ดอนตาล

ลักษณะเด่น

- พระุทธรูปเฉลิมพระเกียรติ “พระเจ้าใหญ่แก้วมุกดาศรีไตรรัตน์” ประดิษฐานอยู่บนยอดภู พระพุทธรูปปางมารวิชัย ขนาดหน้าตัก 39.99 เมตร สูง 59.99 เมตร ความสูงจากฐานถึงยอดเศียร 84 เมตร
- น้ำตกจำลอง
- ตรงจุดชมวิวมีภาพ 3 มิติ ให้นักท่องเที่ยวได้ถ่ายรูป

ประวัติ

การก่อตั้งวัดวัดภูมโนรมย์ จากหลักฐานการสร้างจากแผ่นศิลา ได้กล่าวว่า คนของ ท่านขุนศาลาและพระอาจารย์บุ นันทวโร เจ้าอาวาสวัดมโนภิรมย์ บ้านชะโนด และผู้สร้างวัดลัฎฐิกวัน เป็นผู้สร้าง และถือเป็นที่สำหรับการจำพรรษา และปฏิบัติธรรมกัมมัฎฐานของพระภิกษุ ได้สร้างพระธาตุรูปทรงแปดเหลี่ยมหนึ่งองค์ พร้อมสร้างร้อยพระพุทธบาทจำลอง และพระอาคารเพ็ญ ที่เป็นพระพุทธรูปขนาดเล็กไว้องค์หนึ่ง และสร้างกุฏิสำหรับพระสงฆ์อีกหลังหนึ่ง
โบราณสถานและโบราณวัตถุในวัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ ได้แก่
– พระธาตุภูมโนรมย์ เป็นพระธาตุทรงแปดเหลี่ยมมีเอวเป็นฐานหักเชิงเป็นรูปแปดเหลี่ยมรัศมีประมาณ 2.5 เมตรเป็นรูปทรงปลีแบ่งเป็น 3 ท่อนคือเป็นลักษณะปริศนาธรรม ตามความหมายแรกเป็นนรกภูมิ ฐานที่สองเป็นโลกภูมิซึ่งมาก และสุดท้ายเป็นสวรรค์ภูมิ ความสูง 4.5 เมตร
– พระอังคารเพ็ญ เป็นพระพุทธรูปขนาดเล็กสร้างพร้อมพระพุทธบาท เพื่อให้ครบคือพระธาตุ พระพุทธรูปและพระบาทตามความเชื่อของผู้สร้าง
– บันทึกการสร้างวัดจำนวน 1 แผ่น ติดอยู่หลังของพระอังคารเพ็ญ
– รอยพระพุทธบาทจำลอง เป็นรอยพระพุทธบาทขนาดเล็ก ซึ่งสร้างขึ้นจากหินทราย มีความกว้าง 80 เซนติเมตร ความยาว 1.8 เมตร สร้างเป็นลักษณะลอยตัวสูงขึ้นจากพื้นประมาณ 90 เซนติเมตร
และในขณะนี้ ทางจังหวัดมุกดาหารได้จัดสร้าง พระุทธรูปเฉลิมพระเกียรติ “พระเจ้าใหญ่แก้วมุกดาศรีไตรรัตน์” เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา รอบ เมื่อ วันที่ 5 ธันวาคม 2554 เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขนาดหน้าตัก 39.99 เมตร สูง 59.99 เมตร ความสูงจากฐานถึงยอดเศียร 84 เมตร โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากรัฐบาล 75 ล้านบาทและเงินบริจาคจากประชาชนอีกส่วนหนึ่ง รวมงบประมาณการก่อสร้างกว่า 100 ล้านบาท
วัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์เป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจที่อีกแห่งหนึ่ง ที่ควรแวะไปเที่ยวชม หากได้มาเยือนเมืองมุกดาหาร เพราะนอกจากเป็นสถานที่สำคัญทางศาสนาแล้ว ยังเป็นสถานที่ที่สวยงามทั้งจากธรรมชาติ และจากการก่อสร้างแต่งเติมของชาวจังหวัดมุกดาหาร เอาไว้เพื่อเป็นสถานที่พักผ่อนเที่ยวชม จากจุดนี้สามารถชมทิวทัศน์ของเมืองมุกดาหาร หอแก้ว แม่น้ำโขง รวมถึงสะพานข้ามแม่น้ำโขงแห่งที่ 2 และแขวงสะหวันนะเขตได้เต็มๆ และทางองค์การบริหารส่วนจังหวัดได้ปรับปรุงเส้นทางขึ้นพร้อมทั้งจัดจุดจอดรถ ศาลาชมวิวไว้รอบรับผู้เยี่ยมชม…